Oude look, moderne feel
m
TECHNIEK
De meeste
bezoekers
zullen niet
hebben
doorge
had, dat ze
naar een
noviteit
zaten te
kijken.
Hightech in Tuschinski
Bij de restauratie van Pathé Tuschinski
een aantal jaren geleden werd de nadruk
gelegd op het herstel van de oude glorie,
waarbij de authentieke kleuren van onder
het stof en de rookaanslag weer tevoor
schijn kwamen. Tegenwoordig gaat achter
die klassieke f acade van het vlaggenschip
van de Nederlandse bioscopen echter
ongekende hightech schuil. Er wordt
voortdurend gestreefd naar een perfecte
voorstelling en ambiance, waarvoor vaak
de laatste technologie wordt gebruikt.
Door Frank de Neeve
Sommige innovaties in Pathé Tuschinski zijn zo subtiel
dat ze amper opvallen. Neem de verlichting. Vroeger
werd er nog wel eens een oud-hoofdoperateur zonder
hoogtevrees opgetrommeld om de meer dan twintig
meter naar de verste lampen, omhoog te klimmen.
Maar er was bijna iedere week wel een lamp kapot en
de Arbowetgeving verbiedt klimpartijen.
Na het testen van verschillende soorten verlichting zijn
de meeste lampen nu vervangen door led-verlichting.
In Tuschinski's kroonluchter zit zelfs een combinatie
van verschillende kleuren leds om de perfecte kleur
te krijgen, naast gloeilampen en tl-buizen. Omdat al
deze verschillende soorten verlichting andere dim-ka-
rakteristieken hebben, wordt bij het aan- en uitgaan
van de verlichting een automatische sequence gestart
waardoor een vloeiende dimming van het licht mogelijk
wordt. Perfectionistisch als men is bij Tuschinski - door
sommigen ook wel liefdevol Tus genoemd - worden de
tl-buizen bij premières niet gebruikt. Het zou de sterren
op de rode loper namelijk kunnen opvallen, dat de
laatste paar procent daarvan niet wordt gedimd, maar
plots uitgaat.
Verder is in Tuschinski de verlichting die voor evenemen
ten wordt gebruikt geheel DMX geschikt gemaakt. Met
de lichttafel in de zaal kunnen de verschillende spots in
de zaal op die manier simpel en nauwkeurig vanaf een
punt worden bediend.
Noviteit
De laatste noviteit in Tuschinski heeft te maken met
de digitalisering. Hoewel Pathé hier officieel nog niet
mee bezig is, is het bedrijf zich wel aan het oriënteren
en doet men in het Haagse Buitenhof-theater en in Tu
schinski al wat praktijkervaring op. In Tuschinski staat de
apparatuur er sinds april vorig jaar toen de digitale film
Honeyz daar in première ging. Omdat in het theater
Pathé Tuschinski.
Foto Tanja van
Rooden.
vaak evenementen worden georganiseerd waar met
video wordt gewerkt, wilde men de projector graag
behouden. Hij is dan ook al veel gebruikt, hoewel nog
nimmer voor een speelfilm in reguliere release.
Hoewel bijna allemaal afkomstig uit de bioscoopbran
che, zullen de meeste bezoekers van de nieuwjaarsre
ceptie van de NVB en NVF niet hebben doorgehad,
dat ze naar een noviteit zaten te kijken. Natuurlijk
was de Dave Gilmour-clip door het krachtige geluid al
overdonderend, maar ook het beeld had ongekende
proporties. Maar waarom ging het bovenkader plotse
ling omhoog, terwijl normaliter alleen de zijkaders
verschuiven?
Pathé's senior operateur Gerrit Jan Faber: 'Tijdens een
proefprojectie van de serie opera's die wij momenteel
vertonen, vroeg meneer Nielsen (de directeur van
Pathé; red.) of het beeld niet groter kon. Omdat high de-
finition-beelden meestal in de verhouding 16:9 worden
vertoond, wordt zoiets op een GnemaScope-scherm vrij
klein. Door het scherm hoger te maken en de complete
toneelopening te benutten, is het nu mogelijk voor dat
beeldformaat de complete breedte te benutten. Je moet
bij deze voorstellingen dan wel voor lief nemen dat er
soms een hoofd in de weg zit. Het verloop in de grote
zaal is immers vrij klein, maar dat versterkt misschien juist
weer de live-ervaring.' De kaders van het nieuwe high
gain-doek zijn in iedere stand in te stellen, hoewel er
voor de verschillende formaten wel pre-sets zijn.
Edwin Pielanen van installatiebedrijf FTT dat het doek in
stalleerde, wijst op nog een ander voordeel. 'Als je een
16:9-beeld op een traditioneel filmdoek projecteert,
kun je maar een deel van de chipset gebruiken, wat in
lichtverlies resulteert. Op deze nieuwe manier wordt wel
de complete chipset gebruikt en krijg je dus meer licht
op het doek. Niet iedere zaal heeft echter ruimte over
boven het doek. Het alternatief is om een anamorphoot
in de installatie op te nemen, maar daar wordt wegens
het kostenaspect vaak van af gezien.'
Op 8 april 2002 heropende de toenmalige minister-president Wim Kok Pathé Tuschinski.
