'Wij leveren de ultieme avond uit.'
HFN
INTERVIEW
HFN
'Als
bioscopen
hun
gastheer
schap
beter
zouden
invullen
kan het
bezoek
met
miljoenen
stijgen.'
LH
Een interview met Erwin van Lambaart
Het bezoek aan musicals stijgt met zo'n vijf a acht procent per jaar.
Marktleider Joop van den Ende Theaterproducties verwacht dit jaar
zelfs op vijftien procent uit te komen. HFN mocht inbreken op de volle
agenda van musicalproducent Erwin van Lambaart. We spraken met
hem over professionaliteit en passie, de nuchter ogende Nederlander,
maar vooral over zijn visie op het film- en bioscoopbedrijf.
Door Jeroen Hui/sdens
Jaarlijks gaan er zo'n 3,2 miljoen
Nederlanders naar een musical.
In verhouding tot de drieëntwintig
miljoen verkochte bioscoopkaartjes
lijkt dat heel bescheiden. Die cijfers
komen echter in een ander daglicht
te staan als blijkt dat het musical-
publiek bereid is gemiddeld zo'n
50 euro voor een entreebewijs te
betalen, terwijl dat bij bioscopen ge
middeld bij zeven euro ligt. Voor wie
snel kan rekenen: per jaar maken
de bioscopen en filmtheaters dus
ongeveer eenzelfde omzet als de
musicalsector. En dan te bedenken
dat bijna 70% van de musicalbezoe
kers afkomt op een van de voor
stellingen van Joop van den Ende
Theaterproducties. Natuurlijk liggen
de kosten van een theatervoorstel
ling op een ander niveau dan die
van een gemiddelde bioscoopver
toning. Maar dat het publiek bereid
is er zeven maal zoveel geld aan
uit te geven én dat het bezoek nog
altijd sterk groeiende is, dwingt
bewondering af voor de mensen
die de musicals maken.
'Het is uniek dat iemand drie maan
den van tevoren vier kaartjes koopt
voor Tarzan, daar soms een paar
honderd euro voor kwijt is, dan komt
eten in een van onze restaurants
en daar soms het hele stuk voor
naar Scheveningen rijdt. Daar ben
ik het publiek heel dankbaar voor.
Dat meen ik uit de grond van mijn
hart. Want het is niet gewoon. Het
is heel bijzonder. En dat moet je het
publiek laten voelen.'
Aan het woord is Erwin van Lam
baart, de algemeen directeur van
Joop van den Ende theaterproduc
ties en producent van musicalhits
als Mamma Mia!, Tarzan, Dirty
Dancing, Evita en sinds kort Les
Misérables. De man die voor de
vrijwel onmogelijke taak stond om
Joop van den Ende op te volgen,
maar die met dezelfde dosis passie
en professionaliteit zijn vak uitvoert.
Dat is direct duidelijk als we Van
Lambaart te spreken krijgen.
Hoe verklaart u het grote succes
van musicals in Nederland?
'Dan moet ik even terug naar wie
we zijn als Nederlanders. We zeg
gen nuchter te zijn en dat we hard
werken. Dat is ook zo. Maar we
willen ook van het leven genieten,
meer dan we soms willen toegeven.
Kijk eens hoe goed de supermark
ten het doen. De bestedingen
rondom kerstmis, pasen en Moeder
dag nemen alleen maar toe omdat
we elkaar opzoeken en we de
behoefte hebben emotie met elkaar
te delen. Kijk naar het restaurant
bezoek. Dat was afgelopen jaar
hoger dan ooit tevoren. Eigenlijk
vinden we het ook heel fijn om 's
avonds in het theater te zitten, te
genieten, het heel gezellig te heb
ben met elkaar en emoties toe te
laten. Musical bindt mensen en bindt
de emotionele ervaring in zijn meest
ultieme vorm.'
Vijftien procent groei dit jaar is niet
niks...
Erwin van Lam
baart. Foto Roy
Beusfeer.
'Het heeft er mee te maken dat wij
de ultieme avond uit leveren. Je
voelt je fijn, je voelt je veilig, je voelt
je welkom, je voelt je de belangrijk
ste persoon van de avond. Als je bij
ons een theater binnenloopt staat
er altijd een livreier bij de deur, een
man met een mooi rood pak met
gouden strepen op zijn schouders
die je welkom heet. Van het kopje
koffie dat je haalt, het boekje dat
je koopt, van alles en iedereen krijg
je het gevoel dat jij belangrijk bent.
Als we die omgevingsfactoren zo
positief mogelijk proberen te beïn
vloeden, dan komt die voorstelling
veel beter tot zijn recht. Je zintuigen
komen er namelijk door open te
staan. Dus kunnen we je raken.'
Daar zou de bioscoopwereld van
kunnen leren?
'Als ik een kritiekpunt mag hebben
op de bioscoopwereld; ik vind de
gastvrijheid van de gemiddelde
bioscoop in Nederland beneden
peil. Ik denk dat het een van de
grote zorgen voor de komende
jaren is. Ik ben ervan overtuigd dat
als bioscopen hun gastheerschap
beter zouden invullen, meer zouden
omarmen, met dezelfde laagdrem
peligheid die er nu is, het bezoek
met miljoenen kan stijgen. Bios
coopbezoek moet gemakkelijk zijn,
maar je moet ook echt het gevoel
hebben dat je uit bent. Met name
in die emotionele uit-factor zou de
bioscoopwereld een stap moeten
maken. Het hart lijkt er uitgehaald.'
Maar dat is op andere plaatsen
toch ook zo?
'Dat klopt. Als ik bijvoorbeeld in
New York naar het theater ga,
word ik niet eens aangekeken. Ze
zeggen niet eens 'fijne voorstelling'.
Ze hebben alleen aandacht voor
dat bliebding, want de barcode
moet gelezen worden. Maar ik
heb daar wel eventjes 100 dollar
betaald. Dat is toch krankzinnig? Er
horen gastheren te zijn die getraind
zijn om ervoor te zorgen dat het
allemaal goed verloopt. Ik zeg niet
dat het allemaal slecht is, maar het
is niet goed genoeg. Ik denk dat
bioscopen er te veel van uitgaan
dat de titel alles wel doet. Maar de
omgevingsfactor is net zo belang
rijk.'
De schouwburgen en theaters wer
ken met een lange termijnplanning.
Bioscopen werken met een speel-
wekenindeling. Kan dat vandaag
de dag nog wel gezien de sociale
agenda van de consument?
'Ik snap heel goed dat een exploi
tant, die het noodzakelijke aantal
bezoekers niet haalt, besluit de film
er uit te halen. Die moet met een
percentage van de kaartverkoop
en de catering zijn exploitatie
draaiende houden. Ik denk wel dat
er een oplossing kan zijn door met
een ander schema te gaan werken.
Niets verbiedt een exploitant en
distributeur om iets na twee weken
toch weer terug te halen. Daar moet
je niet te bang voor zijn. Het heeft
te maken met bestaande mechanis
men. Er is niets zo moeilijk dan die
te doorbreken. Ik heb niet dagelijks
met de filmwereld te maken, maar
ik weet wel dat er spanning zit op
de relatie tussen filmverhuurder
en exploitant. Terwijl het doel van
beiden hetzelfde is!'
Jullie hebben bijgedragen aan een
succesvol televisieprogramma - Op
zoek naar Evita - en als musicalwe
reld een slimme award show van de
grond gekregen. De show rondom
de Johnny Kraaijkamp Musical
Awards is tenslotte een fenomenaal
visitekaartje voor het nieuwe theater
seizoen. Waarom lukt dat jullie wel
en de filmwereld niet?
'Dat weet ik niet. Film heeft alles
in zich om dat wel te hebben. Het
heeft ook met geld te maken. Joop
van den Ende heeft jaren geld
gestopt in de Stichting Musical
Awards. Er is dus een man die
zoveel van dat vak houdt, dat hij
daar uit eigen vermogen geld in
heeft gestopt. Nu, na bijna tien jaar,
wordt dat meer door het vak in zijn
geheel overgenomen. De prijzen
zelf zijn heel veel waard geworden.
Als je in dit vak zit en je krijgt een
Kraaijkamp, dan ben je daar echt
heel trots op. Natuurlijk is er ook
concurrentie, maar de saamhorig
heid is groot. We willen allemaal
graag dat het lukt. En het heeft te
maken met het hebben van passie
voor wat er gebeurt.
Op zoele naar Evita is door de
AVRO aangekocht en door Eye-
works geproduceerd. Wij hebben
de rol beschikbaar gesteld, maar
niet nadat er aan drie voorwaarden
werd voldaan. We wilden Neder
land laten zien hoe bijzonder het is
wat die mensen kunnen. Het is een
talent, een ambacht. Daarnaast wil
den we dat die mensen een rugzak
zouden meekrijgen in de vorm van
masterclasses. En het moest niet
afbreken, maar opbouwen. Een
cruciaal verschil met /do/s.
Als ik naar de Rembrandts kijk, dan
zit daar vanuit de media altijd een
sneer in. Daar help je dat vak niet
mee. En dan neem je het publiek
dus niet serieus. Publiek dat het wel
mogelijk maakt dat er films worden
gemaakt en dat er dus goede ca
meramensen en regisseurs kunnen
rondlopen. Je mag wel kritisch zijn,
maar je moet een basisintentie heb
ben om iets te willen laten slagen.
Het Nederlands Film Festival neemt
bijvoorbeeld een mooie positie in,
maar dat zou echt veel beter kun
nen. De Nederlandse omroepen
horen dat ook te omarmen. Als er
drieëntwintig miljoen mensen naar
de bioscoop gaan en er is geen
publieke omroep te vinden die daar
een mooi gala omheen bouwt,
dan zijn ze gek geworden. Ik vind
het net zo raar dat er geen goed
filmprogramma op de Nederlandse
televisie is. Maar het betekent wel
dat de distributeurs en exploitanten
bereid moeten zijn daar ook wat in
te stoppen.'
'Now l've had the time of my life.' (Dirfy Dancing)
'You sound like you're having fun already.' (Meryl Streep als Donna in Mamma Mia!)
