De film met of zonder geluid
ACHTER DE SCHERMEN
Het is een
fabeltje
dat biosco
pen geen
aanpassin
gen nodig
hebben.
ED
Wie hoort er in de bioscoop?
Je hoort er vrijwel nooit wat over, bezoekers met een
auditieve handicap in de bioscoop. Wat moeten ze daar
ook? De bioscoop is toch vooral een spectaculaire mix
van beeld en geluid. Fout gedacht! Anderhalf miljoen
mensen hebben een gehoorbeperking en staan te sprin
gen om de bioscoop ook te bezoeken.
Door Benny Unfema
Een op de tien mensen kent een gehoorprobleem,
waaronder veel jongeren die lijden aan de gevolgen
van gehoorschade. Een groep van
ongeveer een miljoen mensen heeft
een dusdanige beperking dat ze door
middel van hulpmiddelen weer goed
kunnen horen. Onder die hulpmiddelen
vallen gehoorapparaten, ringleidingen,
infrarood/FM systemen of een luister
hulp.
Hoewel er wel bioscopen te vinden zijn
die over een ringleiding beschikken, is
er op Hoorwijzer.nl geen bioscoop in
Nederland terug te vinden met aanpas
singen voor mensen met een gehoorbe
perking. Waarom is dit een onderbelicht onderwerp?
Waarom is het hebben van faciliteiten voor mensen
met een auditieve beperking geen vanzelfsprekend
heid?
Meer omzet
In Engeland hebben de meeste bioscopen aanpassin
gen aangebracht voor auditief beperkten. Bioscoop
concern Odeon zegt zelfs acht procent meer omzet te
hebben gegenereerd na het plaatsen van de aanpas
singen in hun zalen. Het lijkt een hoog cijfer maar vol
gens Dimitri Lasscher van Your Sense, is dat helemaal
niet zo gek. 80.000 rolstoelgebruikers in Nederland
kunnen van allemaal aanpassingen genieten in de
bioscoop, maar voor de groep van anderhalf miljoen
slechthorenden is er in menig bioscoop niet veel te
vinden. Volgens Lasscher is het een fabeltje dat bios
copen door de goede akoestiek en geluidsinstallatie
geen aanpassingen nodig hebben. Integendeel, juist
door de vele geluidsindrukken en de goede akoestiek
in een bioscoopzaal, maar ook bij de kassa, kunnen
slechthorenden niets horen en mijden zij de bioscoop.
De bioscoop mijden
Het verhaal wordt onderbouwd door Anja Kooiker,
slechthorend sinds haar geboorte en een enorme
filmliefhebster. Veel lotgenoten komen niet in de
Still uit 170 Hz.
bioscoop. Een rolstoeler hoeft niet uit te leggen dat
hem wat mankeert, maar doordatje aan de buiten
kant niet kunt zien dat iemand een gehoorbeperking
heeft, durven veel slechthorenden niet te vragen of
een zin meerdere malen kan worden herhaald. Dat
is erg vervelend aan de kassa. En wanneer ze in een
bioscoopzaal ook veel moeite moeten doen om een
film te volgen, dan is de optelsom snel gemaakt. 'Als
ik al naar een film ga concentreer ik mij voornamelijk
op de ondertiteling, ga ik op bepaalde plekken zitten
in de zaal en kies ik ook de rustige voorstellingen
uit', legt Anja uit. Ze zegt er direct bij dat Nederlands
gesproken films uitgesloten zijn want daar kan ze
helemaal niets van volgen. 'Ons gehoor is selectief.
Een gezond oor kan het omgevingsgeluid filteren
waardoor je je kunt concentreren op het geluid wat je
wel moet horen, zoals bijvoorbeeld een gesprek. Bij
slechthorenden is dat anders.' Zij krijgen alle indrukken
tegelijkertijd binnen en kunnen niet filteren. Ze horen
de grote massa van geluid door elkaar en in hetzelfde
volume. Mensen met een gehoorapparaat kunnen
heel goed een een-op-eengesprek volgen, maar in
rumoerige ruimten zoals een bioscoop voldoet het
gehoorapparaat niet meer en is een ringleiding nodig.
Een ringleiding zorgt voor een inductief veld welke het
geluid direct naar het gehoortoestel stuurt.
Het is nogal een investering om een ringleidinglus te
laten leggen in de vorm van een acht in een vloer
of het plafond van een zaal. Tegenwoordig kan het
echter ook een stuk goedkoper. Voor nog geen vijf
honderd euro heeft een bioscoop een zender in een
zaal staan. Koop daarbij een aantal ontvangers die
fungeren als kleine ringleidingen om de nek van een
slechthorende en er kan een grote nieuwe doelgroep
worden voorzien van een hoorbaar betere filmvoor
stelling.
'But I don't wanna talk about it.' 'Good. We don't wanna hear about it." (Simba en Timon in The Lion King)