De eigenzinnige aanpak van Alex de Ronde
HFN
13
IN THE PICTURE
IN THE PICTURE/THEATERPASPOORT
Het Ketelhuis: de huiskamer van de Nederlandse film
Al twaalf jaar zwaait Alex de Ronde met succes de scep
ter in het eigenzinnige Ketelhuis, waar 'ook Nederland
se films die minder dan een miljoen bezoekers trekken'
de kans krijgen tot hun recht te komen. De markante
directeur van het Amsterdamse filmtheater verloor
welgeteld twee uur zijn strijdlust toen de gemeente on
langs aankondigde zijn subsidie in te trekken. 'Ik weiger
mee te gaan in alle doemscenario's die klaar liggen.'
'Het Ketel
huis is de
huiskamer
van de Ne
derlandse
filmwe
reld/
'3D komt
er bij ons
niet in.
Dat stom
me gedoe
met die
brilletjes.
En het
voegt vaak
niets toe.'
Door Robbert Blokland
Een gesprek voeren met Alex de Ronde in Het Ketelhuis
is lastig. Elke paar minuten komt er wel iemand langs die
hem groet, of die iets van hem wil, of rinkelt zijn telefoon.
Iedereen kent hem en hij kent iedereen. 'We hebben
hier twee doctrines', grinnikt hij. 'We houden de lijntjes
lekker kort. En we hebben zo min mogelijk lijntjes. Het
Ketelhuis is de huiskamer van de Nederlandse filmwe
reld.'
In principe bestaat de staf van het Amsterdamse theater,
dat deze winter zijn koperen jubileum viert, uit drie man:
een bedrijfsleider, een chef de bureau en directeur De
Ronde. 'Het is soms vermoeiend, zo'n klein team,' erkent
hij, 'maar ook wel prettig werken. Wij houden niet van
targets, van het definiëren van doelgroepen of het doen
van haalbaarheidsonderzoeken.
Wij volgen ons gevoel.'
VPRO'ers met tweedehands Volvo
Het theater op het Westergasfa-
briekterrein opende zijn deuren in
1999, op initiatief van Mare van
Warmerdam die vond dat Neder
landse films in de grote theaters te
weinig kansen kregen. 'Hij heeft
het gebouwtje letterlijk met zijn
eigen handen en die van timmer
lieden van Orkater uit de grond
gestampt.' Maar het publiek kwam
niet. Na een halfjaar werd Alex
de Ronde, voormalig programmeur van de Nederlandse
Filmdagen en journalist, gevraagd de 'kansloze zaak'
nieuw leven in te blazen. Zonder de speciale verto
ningen van Zij gelooft in mij was dat vermoedelijk niet
gelukt. Opeens wist iedereen Het Ketelhuis te vinden.
'Mijn eerste daad als directeur was het kopen van meer
cappuccinokopjes', grinnikt De Ronde. 'De twaalf stuks
die er stonden waren al die maanden genoeg geweest.'
Met 11.181 bezoekers is Zij gelooft in mij nog steeds de
op een na best bezochte film in Het Ketelhuis.
De formule werd halverwege de rit wel gewijzigd. Sinds
'I am lonely.' (Bien de Moor in Code Blue)
2006 draait Het Ketelhuis - dat toen drie zalen kreeg -
ook Europese arthousefilms, buitenlandse familiefilms
(mits Nederlands nagesynchroniseerd) en documen
taires. 'Er bleken simpelweg niet genoeg vaderlandse
producties te zijn om alle zalen doorlopend te vullen',
legt De Ronde uit. Met deze eigenzinnige aanpak trekt
het theater al jaren zo'n 90.000 bezoekers per jaar,
waarmee Het Ketelhuis zo'n tien procent van de Am
sterdamse arthousemarkt voor zijn rekening neemt. Het
publiek bestaat vooral uit 'goed opgeleide, breed cultuur
consumerende VPRO-liefhebbers met twee kinderen en
een tweedehands Volvo', aldus De Ronde. Al is ook die
constatering eerder een gevoelskwestie, want het laatste
doelgroeponderzoek was negen jaar geleden.
Digitaal
Het Ketelhuis wil meer zijn dan alleen een bioscoop. 'Bios-
coopje spelen doen anderen maar', meent de directeur.
'Wij doen vooral geinige dingen. Dat onderscheidt ons
van de rest.' Deze aanpak levert niet per se rendement
op. 'Wij hoeven ook geen winst te maken. We proberen
gewoon de schulden binnen de perken te houden.'
Het theater wil ook een debatfunctie vervullen, met
discussies, lezingen en bijeenkomsten over film. En zich
profileren met een eigenzinnige programmering. '3D
komt er bij ons niet in', bezweert De Ronde. 'Dat stomme
gedoe met die brilletjes. En het voegt vaak niets toe.' Er
draaien ook alleen maar jeugdfilms die enige kwaliteit te
bieden hebben. 'Op de films van Martijn van Nellestijn
of films als Alvin en de Chipmunks zit ons publiek niet te
wachten, vermoed ik. Ice Age draaien we wél. Want dat
is een leuke eekhoorn. Het is niet dat ik principieel iets
tegen eekhoorns heb.'
De Ronde is nooit te beroerd om dwars te liggen. Zo
nam hij onlangs samen met een aantal filmhuizen een
advocaat in de arm omdat men Cinema Digitaal te kost
baar vond worden. 'Henk Camping en ik waren niet té
gen', bestrijdt de Ketelhuis-baas. 'Maar de berekeningen
waren ons niet transparant genoeg. Enkele aspecten in
het contract waren alleen maar goed voor de biosco
pen, niet voor de filmtheaters.' Na een 'bieroverleg' met
Ron Sterk waren de mannen er uit. 'Dat heeft de zaak
flink vlotgetrokken', grinnikt De Ronde.
Strijdlust
Op dit moment strijdt hij tegen de gemeente, die dreigt
de 70.000 euro jaarlijkse subsidie in te trekken. 'Dat
steekt me', erkent hij. 'Rialto, dat zich hard maakt voor
wereldcinema, krijgt bijna vier keer zoveel. Je hoort
mij niet zeggen "eigen film eerst", maar het heeft wel
iets disproportioneels.' Als de korting doorgaat, kan
Het Ketelhuis zich minder hard maken voor kwetsbare
Nederlandse titels als Code Blue of Onder ons. 'Wat
je ook van Code Blue vindt, het is een belangrijke film
van een geweldige Nederlandse filmmaakster', vindt de
directeur. 'Al komt er geen hond op af, wij willen ook die
titel de kans bieden zijn publiek te vinden. Zonder dat
schijntje subsidie, kunnen we dat niet meer.'
De strijdlust van de 53-jarige bioscoopbaas zakte hem
onlangs twee uur lang in de schoenen. 'Toen ik de brief
van de gemeente over het subsidiebesluit kreeg, dacht ik
echt "steek alles maar in je reet, ik ga er niet meer voor
vechten".' Maar nu denkt De Ronde niet meer aan stop
pen. 'Ik weet dat iedereen doemscenario's klaar heeft
liggen over de toekomst, maar ik weiger daar in mee te
gaan.'
De rots in de branding voor Het Ketelhuis erkent dat de
dreigende bezuinigingen gevolgen zullen hebben voor
het productievolume van en de talentontwikkeling binnen
de Nederlandse film. 'Maar denk eens aan
alle producties die de afgelopen jaren zijn
voortgekomen uit initiatieven met relatief lage
budgetten', schetst hij. 'Noem de Telefilms of
de Oversteekprojecten. Daar zit veel kwaliteit
in en komt heel veel kwaliteit uit voort. Daar
mee overbruggen we de periode van dit
troosteloze kabinet wel.'
N.B. De woordvoerder van de Amsterdamse
cultuurwethouder Caroline Cehrels meidtin
een reactie dat Het Ketelhuis zich nog niet al
te druk hoeft te maken. 'Eerst moet het college
nog de criteria vaststellen, kunnen alle culturele
spelers een aanvraag indienen, geeft de
kunstraad een advies en moet de gemeen
teraad zich over het plan buigen. Er is dus
nog niets besloten. Al krijgen we de komende
jaren wel veel minder geld van het rijk.
De kern van Het
Ketelhuis: Yvette
Erkens (links),
Iris Wondergem
(rechts) en Alex
de Ronde. Foto's
Marjolijn Heij.
Op 20 december vindt de officiële opening p
de totaal vernieuwde bioscoop van Jogchem's Thea
ters, JT Apeldoorn.
Naam bioscoop: JT Apeldoorn
Plaats: Apeldoorn
Exploitatie: Jogchem's Theaters
Theatermanager: Ismail Uysal
Open sinds: 10 december 2011
Aantal bezoekers op jaarbasis: 280.000
Aantal zalen:
Afmetingen grootste scherm: 13,30 m x 5,80 m
Projectoren: Barco
3D: DepthQ
Servers digitale cinema: Doremi
Kassasoftware: Compeso
Stoelen van: Bseated
Merken bij het buffet: Coca-Cola, Grolsch, Mars
De bioscoop is onderscheidend omdat: 'de
elementen van bioscoop en filmvertoning erin zijn ver
werkt. De muren worden versierd met een ouderwetse
filmrol, filmbeeldjes en perforatiegaten, een knipoog
naar de "oude tijd" een welkome herkenning. Enkele
vlakken hebben de rode kleur die verwijst naar de in
de bioscoopwereld bekende rode loper. In de gevel
van de bioscoop is een projectiedoek geïntegreerd
waardoor de bioscoopbeleving al speels bij aankomst
zijn intrede doet.'
Website: www.jt.nl
'Want zij gelooft in mij. Zij ziet toekomst in ons allebei.' (André Hazes in Zij gelooft in mij)
