De kronkelige weg naar de filmvertoning
HFN
ED
ACHTER DE SCHERMEN
ACHTER DE SCHERMEN
Ruiten
berg: 'Uit
eindelijk
zal er één
standaard
komen
en zijn de
problemen
opgelost'
Kuipers:
yWe zijn
nog steeds
cassette
bandjes
aan het
rondstu
ren, terwijl
iedereen
luistert
naar een
iPod/
Digitaal ideaal
Een digitale print en een bijpassende sleutel - meer heb
je niet nodig om een film te vertonen. De praktijk blijkt
weerbarstig en bioscoopexploitanten trekken de haren
uit het hoofd. Zijn het kinderziektes of ligt er een struc
tureel probleem aan ten grondslag? 'We zijn nog steeds
cassettebandjes aan het rondsturen, terwijl iedereen
luistert naar een iPod.'
Door Jan van Houten
'Het is nu een rommeltje.' Gerben Kuipers, eigenaar
van de CineMec in Ede en pionier van de digitale
cinema, geeft een kijkje in zijn machinekamer. 'Vroe
ger had je een systeem waarbij je een fysieke doos
met een 35mm-kopie op donderdagochtend in huis
kreeg, waarna je kon gaan plakken. Hetzelfde sy
steem wordt nu gehanteerd voor de digitale distribu
tie van de films, en dat levert problemen op.' Hoewel
er toegewerkt wordt naar verzending via kabel,
internet of satelliet, is de huidige praktijk nog dat de
digitale kopie van een film, de DCP, op een fysieke
harde schijf per koerier bij de bioscopen wordt afge
leverd, wederom op donderdagochtend.
Daarna beginnen voor Gerben Kuipers de uitdagin
gen. 'Ons netwerk heeft tijd nodig om de film via
een usb-verbinding van de harde schijf over te zet
ten. Dat duurt vaak net zolang als de film lang is. In
die tijd kunnen mijn operateurs geen zak doen, dan
moetje wachten. Bovendien kun je met je server ook
geen film vertonen omdat dat alle rekenkracht van
de processor vergt. En dan heeft een film soms wel
vier versies: Kuifje in het Engels en in het Nederlands,
in 3D en 2D.'
Las tegen de lamp
De volgende uitdaging is de softwaresleutel, de
Key Delivery Message (KDM) die per mail wordt
verstuurd. Pas in combinatie met de sleutel is de film
af te spelen. 'Ik ben heel druk met sleutelbeheer',
zegt Kuipers. 'Veel distributeurs doen het verschil
lend. Het is niet helemaal helder en vaak gaat het
mis. Maar ik heb zo'n ding nodig voordat ik verder
kan, voordat ik in mijn Theater Management Systeem
(TMS) kan invullen welk formaat de film heeft, welke
trailers ervoor zitten, wanneer de lampen uitmoeten
en wanneer de gordijnen opengaan. Ik wil ook even
zien wat ik gemaakt heb. Ik wil de las tegen de lamp
houden, zogezegd. Uiteindelijk moeten we veel meer
handelingen verrichten dan vroeger, ik zie nu geen
tijdswinst.'
Roger Broers, theatermanager van bioscoop Gotcha!
in Weert, heeft het afgelopen jaar al heel wat haren
uit zijn hoofd getrokken. 'Verkeerde sleutels, sleutels
die je niet ziet en sleutels met een verkeerde tijd. Of
dat onze servers plots een update kregen, waardoor
alle servernummers werden vernieuwd. Alle films
moesten nieuwe sleutels krijgen en daar moest ik
heel wat helpdesken van filmlaboratoria voor afbel
len.'
Ad hoc
Server-updates zorgen ook bij de distributeurs voor
ergernis. André-Marc van der Wulp, salesmana
ger van Sony Pictures kan er zich aardig druk over
maken. 'Onlangs hebben heel veel servers een
01 achter hun nummer gekregen. Dan krijg ik een
belletje van een bioscoop die vanavond nog een
nieuwe KDM nodig heeft. Er wordt nog teveel ad
hoc gedaan, en dat allemaal in een toch al drukke
periode. Maar misschien kan het niet anders.'
Martin Ruttenberg, general manager van Dutch
FilmWorks, moet meteen aan de bak als er een te
lefoontje komt voor een nieuwe sleutel. 'Ik moet aan
licencer Summit doorgeven waar en in welke zaal
The Three Musketeers bijvoorbeeld precies draait. En
de KDM moet dan vanuit Engeland worden opge
stuurd. Dat duurt even.' Ruttenberg ziet overigens
wel dat het de goede kant opgaat. 'Uiteindelijk gaan
we naar een systeem waarin sleutels automatisch en
centraal worden gegenereerd, en dan meteen voor
het hele bioscoopcomplex.'
Week eerder
Gerben Kuipers was een van de eersten die in zijn
bioscoop met de digitale techniek aan de gang ging
en heeft alle kinderziektes dus aan den lijve onder
vonden. 'Het gaat wel beter nu, maar ik heb last van
de wet van de remmende voorsprong. Het valt me
tegen hoe langzaam we ons aanpassen aan de di
gitale tijden. Er is niet zo'n heel hoge kennis in onze
bedrijfstak. Mensen kijken vaak niet verder dan hun
eigen straatje. Ik draai volledig digitaal, maar nog
steeds krijg ik vrolijk trailers opgestuurd op 35mm.
We zijn nog steeds bezig om cassettebandjes rond
te sturen terwijl iedereen luistert naar een iPod.'
Voor exploitanten zou het een hele hoop stress
schelen als ze de films een week eerder in huis
zouden hebben. Kuipers: 'Je kunt het hele systeem
intact houden, alleen stuur je de films dan een week
eerder op. Dan hebben wij de tijd om alles goed op
een rijtje te zetten. Nu moet ik soms een operateur
's nachts laten werken om de shit van een ander op
te lossen. Ik denk ook aan represailles als een film
niet op tijd gedraaid kan worden, bijvoorbeeld een
penalty van tien procent van de filmhuur voor de
eerste week. Sterker nog: vanaf 1 januari ga ik een
film die ik niet op maandag voor half twee in huis
heb, niet inboeken!'
Laatste moment
Martin Ruttenberg van Dutch FilmWorks ziet dat
nog niet zo snel gebeuren. 'Daar wil ik bij zijn!'
Maar hij snapt de frustratie van
de exploitanten heel goed. 'Elke
distributeur zou het liefst willen
dat de film op tijd is ingeladen
en dat de sleutel werkt. Maar dat
gaat vaak niet, simpelweg omdat
de print nog niet beschikbaar is.
Bij grote Hollywood-films zijn er
strikte maatregelen wat betreft
de release, en bij Nederlandse
producties of dubs wordt er vaak
tot op het laatste moment aan
gesleuteld.'
André-Marc van der Wulp van
Sony Pictures bestelt pas een DCP
op een harde schijf als hij zeker
is van een deal. 'Exploitanten
beslissen op het laatste moment',
vult Ruttenberg aan. "Maandag
laat ik het je weten", krijg ik dan
te horen. Dan kan ik dus niet
eerder de harde schijven leveren.
Als het aan ons ligt, gaat dat snel
Er zijn we/ meer
wegen die naar
Rome leiden...
veranderen. Dat gedoe met schijven die via een koe
rier worden vervoerd is toch een extra kostenpost.
Via een kabel is het efficiënter en goedkoper. In de
tijd van Van Gend Loos was de 35mm-kopie ook
vaak te laat binnen. Of de kopie was zoek. Dat was
een teken van die tijd. De problemen van nu horen
bij deze tijd.'
Filmkluis
Het bedrijf dat sinds jaar en dag de fysieke transpor
ten uitvoert voor de Stichting Filmtransport, is Gofilex.
Sinds 2008 hebben ze een digitaal netwerk opge
bouwd waarbij ze inmiddels op 106 vertoonlocaties
een Filmkluis hebben geïnstalleerd waar via een
netwerk rechtstreeks digitale content op kan worden
gezet. Tot op heden werd de Filmkluis voornamelijk
gebruikt voor trailers, maar inmiddels heeft Gofilex
ook deals met studio's om hoofdfilms over het net
werk te verzenden.
Paul Huis in 't Veld, managing director van Gofilex,
wil uiteindelijk alle content primair op deze manier
verspreiden. 'We maken alleen harde schijven
aan als het theater dat wil. Zo worden de grootste
bezwaren van de exploitanten opgelost, ledere
kopie die wij leveren, wordt gecontroleerd tijdens het
transport en bij aankomst. Als de DCP in de Filmkluis
staat, dan is hij gegarandeerd draaibaar. Uiteraard
met behulp van de juiste sleutel.'
Wantrouwen
Het gedoe met de KDM's ziet Huis in 't Veld niet zo
snel opgelost. 'Het knelpunt ligt bij de distributeurs,
sales en de laboratoria. De processen zijn nog niet
voldoende op elkaar afgestemd. Men moet aan
elkaar wennen en er heerst ook veel wantrouwen. Ie
dereen heeft zo zijn eigen verdienmodel en wil daar
maar moeilijk van afwijken. Als je zou samenwerken
in de keten, dan kun je meer bereiken.' Gofilex wil
daarom een rol spelen in het centraliseren van de
gegevens die nodig zijn om de juiste sleutels bij de
juiste digitale films te krijgen, zodat die stress niet
meer bij de exploitanten komt te liggen.
Maar Gofilex is niet de enige speler op de markt.
SmartJog zet in op digitale verspreiding via de
satelliet en het softwarebedrijf Maccs wil aan zijn
Maccsbox een KDM-generator hangen. 'Het is aan
de exploitant om te zeggen hoe hij het liefst zijn
DCP's aangeleverd krijgt', zegt Martin Ruttenberg.
'Uiteindelijk zal er één wereldwijde standaard komen
en zijn de problemen opgelost.' Het digitale cinema
kindje groeit langzaam op tot volwassenheid en zal
de kinderziektes overwinnen, maar voor het zover
is, zal het uitrollen van digitale cinema nog heel wat
epidemieën veroorzaken.
'l've been waiting for you, Obi-Wan' (James Earl Jones als Darth Vader in Star Wars)
'Leeloo... how do we open these stones?' (Bruce Willis in The Fifth Element)
