Andere aanpak in overvolle markt m m HFN INTERNATIONAAL INTERNATIONAAL HFN 'Het is beter om onder deel van de oplossing te zijn, dan van het probleem.' Spanje is de enige belangrijke Europese bioscoop markt die sinds 2009 een afname aan omzet en bezoek cijfers laat zien. Spaanse bioscoopmarkt gaat gebukt onder crisis Omdat CineEurope dit jaar voor het eerst in Spanje wordt gehouden, besloot HFN de bioscoopmarkt daar te verkennen. Deze blijkt overvol, met veel kleinere spelers en wordt nog eens extra getroffen door de economische crisis. Twee verlichte geesten met innovatieve ideeën bij de ketens Yelmo Cines en Kinepolis proberen het tij te keren. Door Frank c/e Neeve 'Mensen die naar de bioscoop gaan, zijn ook degenen die willen betalen om films online te kijken. Als we de bioscoopbezoeker kunnen volgen naar online en kunnen stimu leren om bij ons te blijven, dan is dat een win-winsituatie.' Halverwege het gesprek met Fernando Evole, topman van de Spaanse bioscoop- groep Yelmo Cines én van vod-tak Youzee, legt de jonge bioscoopex ploitant niet alleen Yelmo's innova tieve ondernemingszin bloot, maar ook de noodzaak van het bedrijf om te diversificeren. Hoewel het goed gaat met Yelmo, is dat niet het geval met de Spaanse markt. Een van de belangrijkste oorzaken is filmdiefstal, een groot probleem in Spanje. De Spaanse bioscoopmarktcijfers liegen er niet om. In 2004 brachten bijna 144 miljoen Spanjaarden een bezoek aan de bioscoop. In 2010 was dit teruggelopen tot 101,6 miljoen en de voorlopige cijfers van 2011 laten een bezoekcijfer van rond de 95 miljoen zien. Daarmee is Spanje de enige belangrijke Europese bioscoopmarkt die sinds 2009 een afname aan omzet en bezoekcijfers laat zien. Naast filmdiefstal worden als reden het lage marktaandeel van Spaanse films en de economi sche crisis aangegeven. Exemplarisch Fernando Evole is naast CEO van Yelmo Cines en Youzee ook vice- voorzitter van FECE, de Spaanse bioscoopbond. We ontmoeten hem in Madrid, waar Yelmo's hoofdkan toor is gevestigd. Yelmo werd in 1982 opgericht door Fernando's vader, die op z'n veertigste zijn baan opzegde en met een groep vrienden een bioscoop kocht. Dit jaar viert het bedrijf z'n dertigjarig jubileum en het is inmiddels uitge groeid tot de tweede bioscoop- groep van Spanje. Met 417 zalen op 37 locaties door heel Spanje heeft het familiebedrijf 17% van de markt in handen. Fernando Evole is een jonge, vlotgebekte man die met passie vertelt over zijn bedrijf. Hij is ook niet bang om - met z'n pet van de bioscoopbond op - wat pittige uitspraken over de Spaanse markt te doen. Misschien is de stad Madrid wel exemplarisch voor de Spaanse markt. Hartje centrum vind je rond de centrale boulevard Gran Via op twee vierkante kilometer al zo'n tiental bioscopen van velerlei plui mage. Er zijn grote filmpaleizen zo als Cine Callao, waar veel Spaanse premières plaatsvinden, maar in de zijstraten tref je ook oude stoffige bioscopen, die in Nederland al lang zouden zijn omgebouwd tot meubelhal. Rondom de Spaanse hoofdstad, de op twee na grootste stad van Europa, ligt als een wolk satellieten een groot aantal moderne multi- plex-bioscopen, veelal gevestigd in winkelcentra. Hier vind je bioscopen van marktleider Cinesa (onderdeel van Odeon UCI, de grootste exploi tant in Europa), van Yelmo Cines en van het ons bekendere Kinepolis. Een drukke markt De Spaanse bioscoopwereld is een drukke markt: Spanje heeft met meer dan 46 miljoen inwoners zo'n 4.000 bioscoopschermen, onge veer een doek per 12.000 inwo ners. In Nederland is dat ongeveer een op 20.000. De Spanjaard gaat iets meer dan twee keer per jaar naar de bioscoop, Nederlan ders net iets minder dan twee keer per jaar. Een vechtersmarkt dus. Volgens Fernando Evole zijn er teveel bioscopen in Spanje. 'Als je naar de omzet van onze markt kijkt, dan zouden er van de 4.000 zalen eigenlijk 1.000 moeten sluiten. Madrid heeft wel veel bi oscopen, maar ook veel inwoners. In steden als Alicante en Murcia zijn echter veel teveel biosco- pen voor het inwonersaantal.' 'De Spaanse markt is erg versplinterd. De spelers, voor wie het misschien moeilijk is om de bioscoop bij een dalende omzet te sluiten. Maar als een Yelmo-bioscoop niet rendeert, dan sluiten wij die; in de afgelopen zes jaar ongeveer 13% van onze doeken. Maar we hebben ook nieuwe complexen op betere loca ties geopend.' Yelmo-bioscopen We brengen samen met Fernando een bezoek aan Yelmo's Cine Ideal, een van hun twee complexen waar films in de originele taal worden vertoond. Spanje is een nasyn- chroniseerland. Fernando vindt dat jammer. 'Ik maak altijd hetzelfde grapje, maar het is wel waar: als Spanjaarden Harrison Ford Engels horen spreken, dan zeggen ze: "Dat is Harrison Ford niet, want die spreekt Spaans." Cine Ideal ligt hartje centrum, vlakbij het bekende Plaza Puerta del Sol en is al sinds 1916 een bioscoop; door z'n bijzondere marmerwerk en glas-in-loodramen is het zelfs een beschermd gebouw. In dit complex met negen zalen komen veel studenten en 'echte' filmlief hebbers die niet van nasynchro- nisatie houden. Drive draait er en Intouchables, maar ook commerci ëlere titels zoals The Avengers, die in Spanje Los Vengadores heet. Daarnaast vertoont Cine Ideal per satelliet opera van The New York Metropolitan Opera. Dit terwijl vlak ernaast Madrids eigen Teatro Real is gelegen, van waaruit juist opera's per satelliet naar andere plekken in de wereld worden ver zonden. Afgelopen seizoen was het opvallend druk bij de New York Met-voorstellingen. Misschien wel door de iets te vooruitstrevende programmering van het Teatro Real, zo fluistert men bij Cine Ideal. Cines Islazul is een typische Yelmo-bioscoop: zeven zalen met digitale projectie in een modern winkelcentrum op een kwartier van Madrid. We lopen een zaal in met zo'n 850 stoelen en een van de grootste schermen van Europa, met stadium seating en state-of- the-art projectietechniek. Sinds een jaar is Yelmo geheel digitaal. Halverwege de zaal staat een paar rijen opvallend rode stoelen, die volgens Fernando erg populair zijn. 'Deze stoelen bevatten een individueel geluidssysteem van een Spaanse fabrikant - maar verkocht door Euro Seating - waarbij het bas-effect subtiel wordt versterkt', zegt hij. 'Het is niet zo'n intens effect als D-box, wat volgens mij teveel afleidt, en werkt met extra lucht, niet met geluid. De bezoeker betaalt hiervoor een euro extra en de stoelen zijn vooral populair bij blockbusters.' In deze bioscoop worden niet alleen films en live-satelliet-events vertoond, maar er zijn ook 'echte' livevoorstellingen. 'We doen hier incidenteel live-unplugged-concer- ten van populaire Spaanse bands', aldus Fernando. 'De akoestiek is fantastisch. We hebben een mooi podium en de concerten zijn vaak al snel uitverkocht.' Maar Yelmo pro grammeert nog meer onverwachte livevoorstellingen. 'Met kerst hebben we vaak een musical voor kinderen en in andere vakanties een circus met acrobaten en clowns. We willen onze bioscoop voor zo gevarieerd mogelijke entertainment gebruiken, om te laten zien dat wij bijzonder zijn.' Onderdeel van de oplossing Volgens Fernando heeft de digita lisering van de bioscoopmarkt een onverwacht positief effect. 'Ik denk dat de omslag naar digitaal goed is geweest voor de bewustwording van bioscoopexploitanten. In het verleden dachten we amper na over techniek en zagen we het film en bioscoopbedrijf niet echt als een technologische branche. Door de digitalisering beseffen we ons dat techniek in de toekomst onze inkom sten zal helpen genereren, hoewel natuurlijk niet zonder goede films. We moeten er als bioscoopwereld voor zorgen dat we de allerbeste kwaliteit bieden, de beste ervaring, met het beste beeld en geluid. Al leen zo kan de bioscoop overleven. Tegelijkertijd moeten we aan de creative community en de filmstu dio's duidelijk maken, dat we niet jaarlijks kunnen blijven investeren in technologische vernieuwing. Het moet niet zo zijn dat we nu moeten omschakelen naar 4K, vervolgens naar hogere beeldsnelheden, dan naar laser enzovoorts. De technolo gische vernieuwingen moeten wel een economische basis hebben.' Yelmo heeft met dochteronderne ming Youzee onlangs een video on demand-dienst gelanceerd, waar over Fernando Evolé vorig jaar op CineEurope een presentatie hield. 'Wij zijn in vod gestapt omdat we in de synergie van beide markten geloven. Ik denk dat er uiteindelijk nog maar twee windows zullen zijn: theatrical en de rest. Daarom is het logisch dat wij als exploitant 'I was thinking Spain.' (Ben Stiller als Alex the Lion in Madagascai) 'Farewell and adieu to you fair Spanish ladies. Farewell and adieu you ladies of Spain.' (Robert Shaw als Quint in Jaws)

Historie Film- en Bioscoopbranche

Holland Film Nieuws | 2012 | | pagina 11