dus het vastgestelde dollarbedrag gevaar loopen
overschreden te worden bij de andere valuta
is de mogelijkheid van onderlinge changeering bij
overschrijding van een bepaalde limiet ten koste
van een andere munt in de practijk niet zoo be
zwaarlijk gebleken dan zou dus het verbruik
op de een of andere wijze beperkt moeten worden:
Van de wijze, waarop dit zou moeten geschieden,
hebben wij thans nog geen duidelijke voorstelling.
Voor de hand ligt een vermindering van het
maximaal aantal toegestane Amerikaansche we
ken. Maar hoe zou men kunnen minderen waar
bijvoorbeeld he.t maximum reeds is verbruikt? Zij,
die hun 28 weken hebben opgemaakt, zouden dan
bevoorrecht worden boven hen, die het met de
programmeering wat kalmer aan hebben gedaan.
Ofwel deze exploitanten zouden voor het eerst
komende jaar op een geringer rantsoen aan Ame
rikaansche vertooningsweken moeten rekenen.
Maar dit wordt een rekenpartij, die ons bespaard
moge blijven; immers, het aantal vertooningswe
ken en het deviezenverbruik zijn in de practijk
maar al te vaak onvergelijkbare grootheden. Men
zou films, voor vasten prijs ingekocht, ter beschik
king kunnen stellen, doch ook hierdoor brengt men
den voorzichtigen exploitant, die zijn Amerikaan
sche weken gesteld dat hij deze wenscht te
gebruiken min of meer gelijkmatig over het jaar
verdeelt, in een dwangpositie en behandelt men
hem onbillijk. Bovendien is de film geen distribu
tiegoed, waarover men naar eigen goeddunken
zou kunnen beschikken.
De mogelijkheid om het verbruik eener bepaal
de valuta in dit geval de dollar binnen de
grenzen te houden door een vrij plotselingen stop
beteekent ongetwijfeld een element van groote
onzekerheid in de bioscoopexploitatie. De bio
scoopondernemer is nu eenmaal gewend vooruit te
zien, hij koopt vroegtijdig in; bovendien deelt hij
zijn programma's in over perioden, vaak op een
langen termijn, Hij is hierbij afhankelijk van tal
van factoren van economirchen aard niet alleen,
maar ook van het toeval en van omstandigheden,
welke hij niet altijd vermag te overzien. Zijn be
drijfsvoering wordt er door op losse schroeven
gezet, iets wat dit ingewikkelde en zeer wissel-
vallige bedrijf niet kan verdragen, wil men het
tenminste op prijs stellen, dat het Nederlandsche
bioscoopbedrijf ondanks de factoren, die het door
zijn aard tegen heeft, zich blijft ontwikkelen als
een stabiel en gezond bedrijf.
Uiteraard zal omtrent dit punt nader overleg
met het betrokken Ministerie moeten plaatsvinden.
Een ander bezwaar is het ontbreken van een uit
zonderingsmogelijkheid op het toegestane maxi
mum voor bioscopen, die door haar karakter zijn
aangewezen op een product, dat niet of nagenoeg
niet op de Europeesche markt wordt aangeboden.
Het betreft slechts een klein aantal volkstheaters.
Ook te dezen aanzien zal nader overlegd moeten
worden, ten einde onbillijkheden, die tot groote
zakelijke nadeelen zouden kunnen leiden, te voor
komen.
Intusschen frappeert het, dat het Amerikaansche
maximum zonder meer is gefixeerd en omgekeerd,
voor het geval het quantum dollars niet mocht
worden opgebruikt, niet in de mogelijkheid is
voorzien het maximum aantal weken te verhoo-
gen. Hieruit zou men mogen afleiden, dat .naast
overwegingen van financieelen aard ook cultuur
politieke motieven aan den ministerieelen maat
regel niet vreemd zijn. Beschermende werking
voor de binnenlandsche industrie heeft hij voor
alsnog niet; wel echter geeft hij een verdeeling
aan in de programma's, die kanoen biedt en be
houdt voor de overige filmimporteerende landen.
Een eenzijdige industrieele overheersching ter an
nexeering van het bioscoopprogramma heeft men
hierdoor blijkbaar trachten te voorkomen en tege
lijkertijd te bereiken, dat dit program, voorloopig
helaas op liet buitenland aangewezen, zoo univer
seel mogehjk blijft.
Voor de bioscoopondernemingen beteekent de
quoteering een belangrijke vrijheidsbeperking, al
grijpt zij, gezien de practijk van het afgeloopen
jaar, niet rigoreus. in. De Amerikaansche onder
nemingen en zij, die Amerikaansche films impor
teeren, zullen er nimmer vrede mee kunnen heb
ben; de onafhankelijke importeurs daarentegen.
die zich op de Europeesche markt bewegen, ac
cepteeren haar dankbaar als een welkome bescher
ming. De practijk van de quoteering zal ongetwij
feld het bedrijf voor allerlei problemen en pro
bleempjes plaatsen. Hoe moet het in de kleine
gemeenten, waar men twee films per week ver
toont? Hoe, wanneer men vertooningen geeft in -
meerdere gemeenten, als reizende bioscoop bij
voorbeeld? Hoe, wanneer men een enkele Ameri
kaansche film in een speciale jeugdvoorstelling
vertoont? Enz. enz. In het algemeen kan dit ge
zegd worden, dat onder alle omstandigheden de
verhouding in de quoteering aangegeven, dus
maximaal ca. 54 Amerikaansch en minimaal
46 niet-Amerikaansch bij alle te geven voor
stellingen in acht dient te worden genomen. Het
Bondsbureau zal in individueele gevallen gaarne
van advies dienen en zoo noodig nadere instruc
ties geven.
Met de verplichting tot verhuur per film is in
beginsel weinig veranderd aan de gedurende het
vorig jaar bij Bedrijfsreglement van den Bond in
gevoerde practijk, zij het dat toen blockbooking tot
een maximum van zes mogelijk was. Met de voor-
oorlogsche wijze van contracteeren is volledig ge
broken door de invoering van het Bedrijfsregle
ment ter zake eener aanvulling van de Algemeene
