8
bepaalde richtingen te worden teruggekaatst of
gebroken. Men zou een lichtstraal bijvoorbeeld
kunnen vergelijken met een trillende snaar, waar
van de trillingen plaats vinden in alle richtingen,
loodrecht op de snaar. Indien men nu veronder
stelt, dat in de lichtweg een rooster van micros
copisch dunne parallelle lijnen (het polarisatie-
filter) wordt geplaatst, dan kunnen slechts die
trillingen passeren, die in een vlak liggen even
wijdig aan het rooster; de rest zou geabsorbeerd
worden. De lichtstraal, die aan de andere zijde
van het rooster uittreedt is een gepolariseerde
straal.
Op dit principe berusten alle stereoscopische
systemen.
Tri-Opticon
T r i-O p t i c o n is de Amerikaanse bena
ming van het stereoscopische systeem van Ste
reo Techniques Ltd. Londen, dat ook
in Nederlandse bioscopen is gedemonstreerd.
De films worden opgenomen op normaal film
materiaal (zwart-wit of kleuren) met twee nor
male gekoppelde camera's, waarvan de objectie
ven, evenals onze ogen, op enige afstand van
elkaar geplaatst zijn. Op deze wijze krijgt men
twee negatieven, die in horizontale richting ten
opzichte van elkaar als het ware verschoven zijn.
De koppeling van de beide camera's varieert met
de afstand van de te filmen objecten.
De twee aldus opgenomen films worden in de
bioscoop gelijktijdig geprojecteerd door volkomen
synchroon lopende projectoren, waarbij voor elk
der beide projectoren een polarisatiefilter wordt
geplaatst, dat de stralen onder een hoek van 45
graden polariseert, maar zodanig, dat de polari
satierichting van het ene beeld loodrecht staat
op die van het andere. Op deze wijze worden
twee beelden, één voor ieder oog, geworpen op
een speciaal scherm, dat gemetalliseerd is om de
gepolariseerde stralen terug te kaatsen. Deze
stralen vangen de bioscoopbezoekers op door de,
eveneens loodrecht op elkaar gepolariseerde, gla
zen van de brillen waarvan zij voorzien zijn. Elk
der glazen houdt de stralen, die niet voor het
overeenkomstige oog bestemd zijn, tegen en laat
de andere door. De beide afzonderlijke beelden
verenigen zich in het brein van de toeschouwer
tot een geheel enhij ziet in reliëf, krijgt een
indruk van werkelijke diepte, van voren naar
achter en omgekeerd.
De synchronisatie van de twee projectoren kan
zowel op mechanische als op electrische wijze be
reikt worden. De laatste manier wordt op het
ogenblik het meest toegepast.
De filmprogramma's, volgens dit systeem ver
vaardigd, worden in de Verenigde Staten afge
leverd in pakketten bestaande uit: a) de films b)
een gemetalliseerd projectiedoek c) een middel
om twee projectoren te koppelen d) filters en
e) brillen met gepolariseerde glazen.
Deze brillen worden door de Amerikaanse P o -
laroid Corporation vervaardigd. Zij
worden afgeleverd in twee soorten namelijk een
met een kartonnen montuur, welke men na ge
bruik weg kan werpen, en een met een plastic
montuur. Deze laatste brillen worden aan de be
zoekers bij de ingang verstrekt en na gebruik
steeds gesteriliseerd. Het zijn dezelfde welke men
gebruikt om stereofoto's te bekijken en welke
men overal kopen kan voor de prijs van 75 dol-
larcents. De eerste soort kost 10 dollarcents,
maar wordt door de Polaroid Corporation tot
15 Juli 1953 voor theatergebruik uitsluitend ge
leverd aan Natural Vision Inc., de houdster van
het gelijknamige stereoscopische systeem.
Stereo-Techniques Ltd. wil haar productie
rechten niet verkopen maar licentiëren op de wijze
als door Technicolor geschiedt.
Aan Thalia Productions, waarvan Sol Lesser
directeur is, heeft zij het recht verkocht om haar
films in Amerika te verhuren, maar niet om films
volgens haar procédé te vervaardigen. De (reeds
in Nederland vertoonde) films hebben in de Ver
enigde Staten een ongekend succes.
Srereo-Cine
Stère o-C i n e is een procédé analoog aan
Tri-Opticon. Sol Lesser en Raphael G. Wolff
hebben tezamen Stère o-C i n e Inc. opgericht
ten einde camera's, installaties en technische hulp
te verlenen aan producenten, die van dit systeem
gebruik willen maken.
Stereo-Cine Inc. heeft aangekondigd jaarlijks
twaalf complete programma's te zullen maken,
elk bestaande uit een hoofdfilm en een of meer
korte films. Tot dusverre heeft Sol Lesser nog
maar één film van. 30 minuten volgens dit procédé
in Ansco color vervaardigd.
Natural Vision
Ook het Natural Vision systeem komt
practisch geheel overeen met Tri-Opticon. Er is
slechts verschil in de methode van opnemen. Tri-
Opticon fotografeert rechtstreeks met twee len
zen, terwijl Natural Vision gebruik maakt van
één camera met twee lenzen, ongeveer gericht als
de menselijke ogen, waarbij het beeld via een
spiegelsysteem het lichtgevoelige materiaal be
reikt.
Het procédé wordt gecontroleerd door Natu
ral Vision Corp., die op haar beurt heeft
opgericht de Natural Vision Theatre
Equipment Corp. met het doel producen
ten te voorzien van uniforme apparaturen. Vol
gens V a r i e t y zou deze maatschappij haar
