evolutie of (Evolutie?
DEGENEN, die verwachtten dat de vloed
van berichten, welke ons van de over
zijde van de Atlantische Oceaan toe
stromen, over de ontwikkeling van de
drie-dimensionale film nu geleidelijk aan
wel wat zou gaan minderen, zien zich in hun
verwachtingen teleurgesteld. Dagelijks brengen
de transatlantische kabels meldingen van nieuwe
vindingen en van nieuwe demonstraties, welke
de indruk geven, dat het filmbedrijf voor een
technische revolutie staat.
Het is moeilijk om in deze maalstroom een juist
inzicht in het getijverloop te verkrijgen. Men kan
echter wel reeds vaststellen, dat thans het stadium
schijnt te zijn bereikt, waarin men er toe over
gaat een commerciële toepassing van de films,
die een ruimtelijke illusie geven, in de practijk te
testen. In elk geval is op het ogenblik practisch
iedere major company bezig een speelfilm vol
gens een van de beschikbare procédé's te vervaar
digen of de vervaardiging daarvan voor te be
reiden.
Waarschuwingen
Aan waarschuwingen en aanmaningen tot
voorzichtigheid en bezinning heeft het intussen
niet ontbroken. Het voorbeeld van het Hoofd
bestuur, dat het noodzakelijk achtte de Bondsle-
den reeds medio Februari aan te raden ten op
zichte van aanbiedingen op drie-dimensionaal
gebied de vereiste reserve in acht te nemen, is
door andere organisaties gevolgd. Het rapport
bijvoorbeeld dat begin April door Dr. Leslie
Knopp als technisch adviseur in, opdracht van
het bestuur van onze Britse zusterorganisatie, de
Cinematograph Exhibitors' Association, ter zake
is uitgebracht, stelt onverbloemd, dat, tenzij deze
organisatie onmiddellijk maatregelen neemt om
met klem aan te dringen op standaardisering van
stereoscopische en panoramische projectiesyste
men, het Britse filmbedrijf zich wel eens in in
vesteringen zou kunnen begeven, welke het zich
niet kan veroorloven, en misschien wel een einde
zou kunnen maken aan de gewoonte om regelma
tig de bioscoop te bezoeken door een niet-verant-
woorde exploitatie van deze systemen als een
nieuwtje".
Belangrijke figuren uit het Britse filmproductie-
bedrijf als Sir Alexander Korda en Sir Michael
Balcon hebben eveneens aangemaand tot voor
zichtigheid. Eerstgenoemde schreef in een uit
voerig artikel in de Daily Telegraph, dat,
indien de filmindustrie dwaas genoeg zou zijn om
de ruimtefilm als een oplossing voor alle proble
men te beschouwen, men spoedig het einde van
de film zou beleven.
Hij merkte op, dat een paar maanden lang het
nieuwtje van de derde dimensie méér mensen zal
trekken, maar dat het publiek het daarna als heel
gewoon zal beschouwen en weer naar betere films
zal uitzien.
Sir Michael Balcon betoogde onder meer in
de Financial Times, dat de stereoscopie
geen revolutie in de film betekent en in belang
rijkheid niet vergeleken kan worden met de komst
van. het geluid tenzij misschien in één opzicht: de
haast, waarmede men de nieuwe techniek wil
toepassen en de wedijver tussen de diverse syste
men. Hij herinnerde er aan, dat de film een com
binatie van kunst en industrie is en dat wanneer
de industriële of de technische situatie zo ver
ward is als thans het geval is, de kunst er onder
moet lijden. Immers creatieve arbeid is moeilijk
voor hen, die de techniek van het vak niet vol
komen in hun. macht hebben, en dit laatste is on
mogelijk zolang over die techniek zulk een ver
warring bestaat. Daarom moet men het op de
eerste plaats eens worden over de standaardise
ring van diverse systemen.
Hoewel Sir Michael Balcon het met Sir
Alexander Korda volkomen eens is, dat de
theorie, dat de ruimtefilm het antwoord van de
cinematografie op de uitdaging van de televisie
zou zijn, een zeer misleidende is ook al omdat
de televisie binnen afzienbare tijd gebruik zal
maken van kleuren en mogelijk van stereoscopi
sche systemen is hij er in tegenstelling tot
laatstgenoemde van overtuigd, dat men de drei
ging van de televisie overschat heeft. Hij ziet in
deze laatste een prikkel om de filmmakers er toe
te brengen de mogelijkheden van de film ten volle
uit te buiten.
Dit inzicht wordt door heel wat meer leidende
persoonlijkheden in het Amerikaanse filmbedrijf
gedeeld dan men op grond van de wetenschap,
dat men de televisie daar nu eenmaal zij het
zonder overtuigend bewijs als ,,de" oorzaak
voor de algemene terugloop in het bioscoopbezoek
gedoodverfd had, geneigd zou zijn aan te nemen.
De roep om standaardisering
Intussen blijft men in de kringen der exploi
tanten aandringen op standaardisering, maar
worden er wekelijks nieuwe en steeds weer nieu-
