8
Overpeinzingen bij de Stereoscopie I
,,Hoe meer wij zien van stereoscopie, hoe moeilijker
het wordt om tot een besluit te komen wat betreft de
mogelijkheden welke zij op de lange duur zou kunnen
hebben als een aanvullend middel tot ontspanning.
Weinigen twijfelen aan de aantrekkingskracht welke
zij als „nieuwtje'' heeft, te oordelen bij de getuigenis
op dit ogenblik.
Maar een vaste toekomst: dat is heel wat moeilijker
vast te stellen.
Als wij de technische trucs buiten beschouwing laten,
komt men al spoedig tot de conclusie, dat de
stereoscopie het meest bevredigt, wanneer zij het minst
opvalt
Men voelt, dat stereoscopie zal kunnen blijken te zijn
als goede kleur; iets dat nauwelijks wordt opgemerkt,
wanneer het op de juiste wijze wordt toegepast
(The Cinema dd. 6 Mei 1953)
brikanten van technische apparatuur en aan ex
ploitanten. Intussen mogen de volgende persoon
lijke waarnemingen belangwekkend zijn:
Cinerama
Ik had het voorrecht om de nieuwste (de vierde)
Cinerama-installatie te zien in het Warner Thea
ter in Hollywood. Ondanks haar vele technische
tekortkomingen was de vertoning zeer indruk
wekkend en overstelpend en verre superieur aan
die met de eerste, in New York gebezigde, instal
latie.
Men bericht, dat de verandering van het thea
ter en het installeren van de apparatuur meer dan
27.000,— (f 286.000,—) kostte.
De zaal van het Warner Theater is bijna vier
kant en heeft een balkon.. Het projectiedoek, on
geveer 24 meter (80 voet) breed, was aange
bracht vóór de toneelboog en ten gevolge van zijn
diepe curve, staken de uiteinden een heel eind in
de zaal. Het scherm werd gesteund door een spe
ciaal frame, dat ook de gordijnen droeg.
Drie op een kleine verhoging aangebrachte ca
bines stonden in de stalles, elk voorzien van
booglampen die werkten op 150 ampère. Deze
gaven het doek een lichtsterkte die geschat wordt
op 16 tot 18 lamberts per voet; de helderheid van
het projectiedoek was bijna gelijkmatig. Alle drie
projectoren en het afzonderlijke geluidapparaat
waren gekoppeld door middel van, het Selsyn
systeem (interlockmotoren). Naar men mij mede
deelde was het geluid vastgelegd op een afzon
derlijke filmband, welke drie geluidssporen be
vatte. Het geluid werd weergegeven door vijftien
luidsprekers, zeven achter het projectiedoek en
vier in de zaal zowel op de hoogte van de stalles
als van het balkon. Het geluidsysteem werd (in
clusief het inschakelen van de luidsprekers) ge
controleerd door een geluidsingenieur, die aan
een grote contröletafel zat, welke in de stalles
stond. De zaal had goede acoustische verhoudin
gen, maar desalniettemin had men een aanvul
lende behandeling gegeven zowel op de hoogte
van de stalles als va'n het balkon. De
installatie van de cabines, geluidscontröletafel
en de plaatsing van het projectiescherm resul
teerden in een vermindering van de zitplaatsen
capaciteit van ongeveer 2800 tot 1500. De entree
prijzen waren verhoogd van 0,80 tot 2,80.
Gebreken
De vertoning omvatte een reeks van demon
stratie-opnamen zowel in kleuren als in zwart/
wit. Zij waren gekozen om de beste resultaten
te laten zien. De technische tekortkomingen, welke
tot op zekere hoogte de demonstratie bedierven,
waren:
1. een opmerkelijk dansen" (vibration) van de
beelden;
2. een onvoldoende aanpassing van kleuren of
zwarting der copieën, wat veroorzaakte dat
nu weer eens het ene, dan, weer eens het
andere van de drie geprojecteerde beelden te
donker leek;
3. scherpteverlies langs de lijnen waar de ge
projecteerde beelden elkaar begrenzen en
4. zijdelingse vertekening van het filmbeeld, toe
te schrijven aan de optische opstelling en de
kromming van het scherm. Dit veroorzaakt
dat de horizon een uitgesproken boog lijkt.
De uitwerking van het beeld werd verhoogd
door het feit dat de zaal in volkomen duisternis
was er was geen treden- of noodverlichting
in gebruik en de minimaalverlichting, gevormd
door de lichtbakjes boven de uitgangen, was uit
geschakeld.
De geluidsweergave was van uitstekende kwa
liteit, maar werd volkomen bedorven door exces
sieve, vulgaire hardheid.
CinemaScope
Dit systeem, ofschoon minder spectaculair dan
Cinerama, is niettemin indrukwekkend en meer
vrij van technische tekortkomingen.
CinemaScope is nog niet in, vele bioscopen ge
ïnstalleerd, maar ik woonde een demonstratie bij
in een van de studiohallen en een in de heer
Darryl Zanuck's privé bioscoop. Het projectie
doek in de eerstgenoemde was ongeveer 24 me
ter (80 voet) breed en de demonstratie was zeer
indrukwekkend, maar in de laatste zaal, waar
het projectiedoek slechts 5,4 meter (18 voet)
breed was, verscheen het beeld als een smalle
strook en verloor dientengevolge zijn uitwerking.
Bij de studiodemonstratie werd een projector,
waarvan de booglamp op 170 ampère werkte,
gebezigd, welke het projectiedoek een geschatte
niMIHMIIIHMMIIIMIII
IIMMIIMIMfMIMI
II1IMIMIIMIMII
IIIHIIIIIIIMMIIIIMI
iiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiimi
M111111111M H11111M1111MI 11111111111111111111