23
j) In dit zeer uitvoerige rapport, ook bekend als het zoge
naamde „Wheare report" (dat wij in dit orgaan meer
dere malen hebben geciteerd), is het resultaat neergelegd
van verhoren van honderden personen die op een of andere
wijze iets met filmvraagstukken te maken hebben, zoals onder
meer vertegenwoordigers van de lagere overheid, rechter
lijke macht, onderwijskringen, jeugdbeweging, reclassering
en ander maatschappelijk werk, doctoren, psychologen en
psychiaters, alsmede van besprekingen met talloze organi
saties, religieuze lichamen enz. Het Britse filmbedrijf heeft
zijn volle medewerking verleend, zodat een zevental speciale
onderzoekingen konden worden gedaan, terwijl in het rap
port ook zijn opgenomen de bevindingen van een aantal ge
heel zelfstandig gevoerde onderzoekingen.
Wij verwijzen in dit verband naar onze uitvoerige be
spreking in het nummer van 7 Augustus 1952 van het rap
port over een dezer onder auspiciën van bedoelde commissie
ingestelde onderzoekingen, namelijk die naar het filmbezoek
van de grote-stadsjeugd (Londen).
2) In 150 concludeert de commissie:
,,De resultaten leggen, naar ons oordeel, op de film geen
enkel elementair deel van verantwoordelijkheid voor de
misdadigheid of morele laksheid van kinderen onder zestien
jaar."
In 139 vat een commissie van Londense magistraten van
jeugdrechtbanken haar bevindingen aldus samen:
,,De commissie ziet geen bewijs, hoe dan ook, voor enig
verband tussen de film en jeugdmisdadigheid of morele
laksheid".
3) In 138 merkt de commissie op:
„Wat het overige betreft zullen wij ons op de eerste plaats
bezig houden met films, die misdaad en gewelddadigheid
vertonen, vaak „gangsterfilms" genoemd. De meerderheid
van onze getuigen suggereerde dat deze films de kinderen
minder kwaad doen, dan men vaak veronderstelt. Heel wat
van de gewelddadige actie van dergelijke films zal wel alleen
maar de stemming van de kinderen opwekken en, tenzij een
film ten doel heeft misdaad en misdadigheid te verheerlijken,
zal zij kinderen niet meer kwaad doen dan hun ouders wordt
gedaan door het lezen van detectiveverhalen.
Maar het enkele feit, dat een film misdaad als onder
werp heeft of dat zij over gangsters of andere typen van
wetsovertreders gaat, lijkt geen noodzakelijke reden om kin
deren te weigeren haar te zien".
en in 129:
„Er is weinig bewijs van het serieus imiteren van gang-
stertypen door kinderen in het werkelijke leven, en practisch
geen deugdelijk bewijsmateriaal van een navolging, die iets
meer is dan een ruwe pantomime. De kinderen zelf waren bij
het beantwoorden van enquêtes scherper dan vele volwassen
getuigen. En dus hoorden wij van de kinderen zelf over
gappen en ruw gestoei na clubvoorstellingen en matinees,
over elkaar „vastbinden", of „opensnijden van stoelzittin-
gen" met „dolken" en van verkleden als „cowboys" en het
„gaan op terrein met ..verboden toegang"
Toen een aantal van deze beweringen werd onderzocht
door de met research belaste studenten ten overstaan van
wie zij waren gedaan, bleken zij volkomen ongefundeerd te
zijn tegen de film daar soortgelijk gedrag volgde op andere
en verschillende vormen van opwinding en van ontspanning.
Daarentegen namen sommige kinderen een tegenovergesteld
standpunt in en beschouwden films van gewelddadigheid als
schrikwekkende waarschuwingen."
4) A is de afkorting van „adult" (volwassen). Daarnaast
heeft men een U-categorie (U is 'n afkorting van „universal'
algemeen), welke bijna de helft van het bioscoopprogram
ma beslaat en toegankelijk is voor alle leeftijden.
Aan slechts enkele films per jaar wordt thans een zoge
naamd ,,X" certificaat gegeven ten teken dat zij alleen voor
personen boven 16 jaar toelaatbaar worden geacht. Tot dus
verre zijn dergelijke certificaten, zij het uiteraard niet opzet
telijk, alleen nog maar verstrekt aan films, welker vertoning
in Engeland in gewone bioscoopvoorstellingen tot voor
enige jaren ondenkbaar zou zijn geweest. Wij bedoelen hier
met name films als „La ronde" en „Les sept péchés
capitaux". Het ongewilde gevolg van deze classificatie is,
dat het publiek het X-certificaat als „sexy" is gaan zien en
voor deze films in hoofdzaak Europese een zeer grote
belangstelling aan de dag gaat leggen. Dit is volgens som
migen een bewijs te meer voor het averrechtse gevolg dat
een indeling in categorieën kan hebben, volgens anderen
dat het Britse filmmenu (voor ruim 75% Amerikaans en
voor de rest, op enkele films na, Brits) wel wat al te een
zijdig is.
DIPLOMA'S 1954
Binnenkort zal worden overgegaan tot het uit
schrijven van Bondsdiploma's voor het jaar 1954
(ten hoogste twee per zaak) ten behoeve van hen,
die als alleeneigenaar, bestuurder of leider over
eenkomstig de reglementaire bepalingen in het
Bedrijfsregister staan ingeschreven, alsmede voor
de donateurs.
Eveneens zullen worden uitgereikt beursdiplo
ma's voor personeel, dat de filmbeurs moet bezoe
ken in verband met zijn functie, welke diploma's
2,50 per stuk kosten.
Leden of donateurs, die een of meer der hier
voor bedoelde diploma's wensen te ontvangen,
kunnen hiervan opgave doen aan het Bondsbureau
met vermelding van namen en voorletters der be
trokken personen en onder toezending van één
pasfoto per persoon, formaat 3 X 3^ cm.,
alsmede voor wat de beursdiploma's betreft onder
gelijktijdige betaling van 2,50 per diploma.
Ten einde vertraging in de verzending te voor
komen, is het raadzaam de diploma's zo spoedig
mogelijk aan te vragen.
Door het Bondsbureau worden verstrekt diplo
ma's voor oorlogsinvaliden, die door de Genees
kundige Dienst der Koninklijke Landmacht aan
het Bondsbureau zijn opgegeven. Houders van
deze bewijzen voor kosteloos bioscoopbezoek zijn
alleen militairen en leden van de illegaliteit of van
de koopvaardij, die door hun strijd tegen de vijand
invalide zijn geworden.
Zij, wier invaliditeit door het verloop van tijd
beneden een zeker percentage is gedaald, worden
door de Geneeskundige Dienst van de lijsten afge
voerd. Al ontbreken dus uiterlijke kenmerken van
letsel, zulks betekent niet, dat deze personen valide
zijn. Het Hoofdbestuur vertrouwt dat de leden
hun personeel zullen instrueren hen evenals voor
heen met wewillendheid te behandelen.