23
wat vooral bij panorami
sche projectie tot gelding
komt.
4. Door de grotere scherpte wint
men tijd bij het opnemen, omdat
er minder instellingen nodig zijn.
5. Door middel van „Realife" be
reikt men een duurzame schei
ding van de gefotografeerde ob
jecten, waardoor (zonder brillen)
een drie-dimensionaal effect ver
kregen wordt.
Door een merkwaardige samen
hang van omstandigheden was het
niet Hollywood maar het Duitse
filmbedrijf, dat het „Realife"-principe
het eerst is gaan toepassen bij pano
ramische projectie in combinatie
met een in Duitsland ontwikkeld procédé voor
stereofonische geluidsweergave, waarbij vier
magnetische geluidssporen, paarsgewijze op
een normale beeldband aangebracht, worden
gebezigd; een geluidssysteem dat zeer sterk over
eenkomt met dat van CinemaScope. De heer Eric
Pommer, een niet alleen in het Duitse maar evenzo
in het Amerikaanse en Engelse filmbedrijf welbe
kende figuur, heeft voor Europa de licentierechten
van het Garutso-procédé weten te verwerven, dat
hij thans onder de naam ,,Garutso-Plasto-
rama" exploiteert.
De eerste film, die volgens dit systeem is opge
nomen, is de film ,,Eine Liebesgeschichte" naar
een novelle van Karl Zuckmayer, welke film thans
in Hannover in het Theater am Aegi wordt ver
toond op een sterk reflecterend projectiedoek
(5,08x9,40 m), dat een verhouding heeft van
1 1,85. Een gewone copie, die gebruikt wordt
voor vertoningen op een scherm met de normale
verhouding 1 1,37, kan dienst doen voor de pro
jectie op dit panoramadoek, zij het dat men in dit
laatste geval een beeldvenstermasker nodig heeft
van het formaat 11,3 x 20,9 in plaats van het ge
bruikelijke 15,2x20,9, terwijl dan tevens het ge
wone objectief verwisseld moet worden voor een
breedtelens, die een 25% kortere brandpuntsaf
stand heeft.
Voor de vertoningen in vorengenoemde
bioscoop past men een stereofonische geluidsweer
gave toe, waarbij men copieën bezigt, waarop,
evenals bij de CinemaScopefilms vier magnetische
geluidssporen aan beide zijden van de verkleinde
perforatiegaatjes zijn aangebracht. Dit eist niet-
magnetische filmtransportrollen met kleinere tan
den, een viersporige magnetische toonkop, een
voor- en hoofdversterker voor de vier geluidska-
nalen, een vierkanaalszaalregelaar, geluidsom-
schakelaar en een vierdelige luidsprekercombina
tie.
De olie. die onder gasdruk uit het mondstuk van een „verklikker"
spuit, bewijst dat een oliehoudende laag is aangehoord.
Uit de film: ..DE VERKENNINGSBORING"
van Bert Haanstra.
Variabele beeldgrootte (Variform)
In het Parijse Marignan Theater wordt sedert
enige tijd gebruik gemaakt van een projectie
systeem, waarbij het mogelijk is tijdens de voor
stelling bij iedere willekeurige scène het projectie
doek naar wens te vergroten, uiteraard met in
achtneming van zekere grenzen.
De werking van dit systeem dat, naar wij heb
ben vernomen, binnenkort in Nederland zal wor
den geïntroduceerd onder de naam „Variform",
komt erop neer, dat er gebruik wordt gemaakt van
een zeer speciaal objectief, waarvan de brand
puntsafstand instelbaar is en wel zodanig, dat het
desgewenst tot tweemaal vergroot kan worden.
Het resultaat hiervan is, dat men bij een doek
verhouding van bijvoorbeeld 4x3 meter deze door
instelling van het objectief kan vergroten tot
maximaal 8x6 meter. Om te vermijden, dat hierbij
een aanzienlijk verlies aan helderheid van het
beeld zou optreden, is het objectief uitgerust met
een ingebouwd diafragma, dat automatisch de in
stelling van het objectief volgt met dien verstande,
dat naarmate het beeld wordt vergroot door instel
ling op een kortere brandpuntsafstand, het
diafragma verder opengaat. Vanzelfsprekend kan
men enig lichtverlies niet vermijden, doch dit
wordt beperkt tot maximaal 10 a 12%.
Bij klein" beeld heeft ook het diafragma een
kleine opening, hetgeen aan de dieptescherpte
van het beeld ten goede komt.
Met het oog op het voorafgaande behoeft het
geen nader betoog, dat de lichtbron op het maxi
male beeldformaat moet zijn ingesteld.
