(De betekenis van de Amerikaanse film
Beknopt verslag van een interessante paneldiscussie
IN het Gemeente Museum te Roermond werd
op 13 December j.1. een op Amerikaanse leest
geschoeide paneldiscussie gehouden over de
betekenis van de Amerikaanse film. De panel
werd georganiseerd door de Afdeling
Limburg van het Nederland s-A meri-
k aans Instituut, mede ten behoeve van de
leden van de ,,R oermondse filmkrin g".
Dit is geschied bij wijze van hulde aan burge
meester Dr. Geuljans, die als Voorzitter van de
Katholieke Film Centrale een pauselijke onder
scheiding heeft ontvangen bij het 25-jarig bestaan
van deze organisatie.
Zoals reeds opgemerkt, is een zogenaamde
paneldiscussie een typisch Amerikaanse conferen-
tievorm om een onderwerp voor het forum der pu
blieke opinie te brengen, waarbij men in plaats
van het woord te geven aan één spreker van de
avond" een groep van personen, een panel", uit
nodigt om ieder op zijn wijze de onderscheiden
aspecten van een gegeven onderwerp te belichten.
In het onderhavige geval waren enige bekende
persoonlijkheden uitgenodigd om in het openbaar
te discussiëren over „De betekenis van de
Amerikaanse fil m".
De conclusies waartoe deze panel in samenwer
king met de aanwezigen gekomen is heeft tot op
zekere hoogte geleid tot een beter begrip van de
betekenis van de Amerikaanse film. In elk geval
hebben dergelijke openhartige besprekingen het
voordeel, dat de aandacht wordt gevestigd op
aspecten, welke bij een oppervlakkige beschou
wing veelal onopgemerkt blijven.
Drs. W. J. M. Boonekamp, docent in de ge
schiedenis te Heerlen, meende dat de invloed van
de Amerikaanse film op het Nederlandse publiek
beslist niet ongunstig is. Hij schreef dit toe aan de
optimistische levenshouding van de doorsnee
Amerikaan, die er steeds op uit is zijn natuurlijke
deugden en die van anderen te vervolmaken. En
het is juist deze houding, die onze tamelijk zwaar-
tillende, onze naar de zelfkant van het leven hel
lende, houding zeer zeker positief gunstig kan be-
invloeden. Wat ons West-Europeanen betreft, zo
voegde Drs. Boonekamp eraan toe, wij verwerpen
om maar eens iets te noemen de misdaad
niet zo positief als onze Amerikaanse broeders,
hetgeen kan leiden tot een zeker compromis, met
alle gevolgen van dien.
Drs. A. H. B. Briels, directeur van de Katholieke
Film Centrale was van oordeel, dat het omzeilen
van een eerlijke getuigenis van de godsdienstige
en morele problemen, de Amerikaanse film maakt
tot een matig product dat men vergeet zo gauw
men de bioscoopzaal verlaten heeft. De filmpro
ducenten in Amerika gaan uit van het idee, dat
een film door iedereen, tot welke geloofsovertui
ging hij ook mag behoren, genoten moet kunnen
worden. Deze opvatting is in de meeste West-
Europese landen beslist niet het geval. Hier gaat
men dieper op een probleem in, zoals bijvoorbeeld
dit het geval is met de op het ogenblik in ons land
roulerende Franse film ,,Le Défroqué". Zulke
films zijn in Amerika ten enen male onmogelijk.
Hier houdt men zich aan een catalogus van richt
lijnen, de ,,Industrial Code" ter voorkoming van
het stelling nemen van bepaalde ,,geloofs" groe
pen, tegen een film. Zouden bepaalde groepen om
morele of godsdienstige overtuiging een film ver
werpen, dan zou dit de roulatie van een film finan
ciële schade berokkenen. En dat, volgens de heer
Briels, wil men in Amerika beslist voorkomen. Het
gevolg is: oppervlakkige films. Ondanks de enor
me gevaren van onze West-Europese films hij
doelde hierbij in hoofdzaak op de topproducten
waardeerde spreker toch zéér de persoonlijke
overtuiging van de makers van deze films.
Pater J. A. Dirkse S.C.J. zag de film in het licht
van de volksopvoeding. Op duidelijke en concrete
wijze ontvonwde zich zijn persoonlijke visie van
de film in het algemeen en de Amerikaanse film in
het bijzonder. Hij ging uit van de vraag: „Wat is
volksopvoeding?". Dit is, volgens pater Dirkse,
de handhaving of uitbreiding van het geheel van
geestelijke waarden, dat een volk bezit. Er is dan
sprake van een instandhouding of vermeerdering
van cultuurbezit.
Wat kan men hierna nu met betrekking tot de
Amerikaanse film opmerken?
Er zijn hierbij beslist positieve aspecten naar
voren te brengen. Zo biedt de Amerikaanse film
ons de mogelijkheid om kennis te maken met een
nieuwe wereld, met een nog jong volk, dat zich
uit in vrijheid van omgangsvormen. Deze kennis
neming kan voorkomen, dat wij ons blind gaan
staren op verstarde tradities. Verder zijn er de
grotere mogelijkheden van een groot land, die on
ze blik kunnen verruimen.
Er zijn echter minder gunstige kanten aan de
Amerikaanse film. De Amerikaan moet zijn cultu
rele traditie nog opbouwen aldus pater Dirkse
is dus nog zonder een geheel volledig gevormd
16
